Nederlandse versie van dit artikel: Kinderen Van De Migratie
Süper çeşitli toplumsal yaşamımızı birazcık da olsa anlamak için; işçi göç tarihi, ikincil bilgi olmasa gerek! Bana sorarsanız, orta öğretime başlamadan ama kesinlikle Canvas (VRT’nin belgesel yayınlanan kanalı)’tan önce bu tarihi bilgiler verilmeliydi. Ama tabii ki bir yerden başlamalısınız. Kişisel deneyimime bakarak; “göçmen kökenli pek çok Belçikalı’nın, Flaman Bölgesi’nde işçi göçü hakkında genel bilgi eksikliği çok hafife alınıyor” diye düşünüyorum.
“Bu konuda her şey bilinmiyor mu zaten?” Bu soruyu, VRT (Flaman Resmi Radyo-Televizyon Kurumu)’de çalışan bir gazeteciden ilk duyduğumdaki gibi kafamda şimşekler çakıyor.
Toplumumuzu kökten değiştiren “İşçi göç tarihi” Belçika tarihinin yazılmamış bir sayfası, (yakın tarihe kadar) hiçbir okul müfredatında, hiçbir kitapta yazılmamış bir konu. 2014 Yılında “Göçün 50. Yılını” anmasında, bir gazeteci “Anlatılacak daha ne var ki?” diye soruyordu! Aynı VRT’nin şu sıralar, “Göçün Çocukları” adlı 6 bölümlük bir belgeseli yayınlamasını; o zamanların kendini beğenmişliğinin yerini, uygun bir hayranlığa bırakmasının işareti olarak değerlendirmek istiyorum.
İlk bölümün gösterilmesinden sonra, hepimizin geçmişimizin bu sayfası hakkında ne kadar çok şey bildiğimiz, anlaşıldı! Program yapımcılarına övgüler, şaşkınlıkla eş zamanlı idi. Nasıl oldu da bu anlatılanlar hakkında hiç bilgimiz yoktu? Tüm samimiyetimle söylüyorum; yıllardır tutkuyla üzerinde çalıştığınız bir konunun, bu kadar heves ve ilgi ile karşılanması karşısında, kalbinizin hızla çarptığını hissediyorsunuz. “Epidemiyologlar pandeminin başlangıcında böyle bir duygu yaşamışlardır” diye düşünüyorum kendi kendime. Belli ki yalnız değilim!Son yıllarda göç hakkında (çoğu etnik-kültürel organizasyonlar tarafından) düzenlenen onca sergi, proje, araştırma ve tema akşamlarına rağmen, Flamanların ilgisini çekmek “iyi televizyon” kadar mümkün değilmiş!
İyi bir televizyonculukla mümkün olduğu kesin. Sürükleyici tanıklar, çarpıcı arşiv görüntüleri kullanan ‘Göçün Çocukları’, Belçika’ya İtalyan, Türk, Fas, Yunan ve İspanyol göçünün hikayesini geniş bir şekilde anlatıyor. 6 Bölümden oluşan belgeselin son bölümünde, uzmanların görüşleri yansıtılıyor. Tüm katılımcıların ortak görüşü: “Böyle bir program çok önceden yapılmalıydı.”
Süper çeşitli toplumsal yaşamımızı birazcık da olsa anlamak için; işçi göç tarihi, ikincil bilgi olmasa gerek! Bana sorarsanız, orta öğretime başlamadan ama kesinlikle Canvas (VRT’nin belgesel yayınlanan kanalı)’tan önce bu tarihi bilgiler verilmeliydi. Ama tabii ki bir yerden başlamalısınız. Kişisel deneyimime bakarak; “göçmen kökenli pek çok Belçikalı’nın, Flaman Bölgesi’nde işçi göçü hakkında genel bilgi eksikliği çok hafife alınıyor” diye düşünüyorum. İşe alma veya barınma sorunları gibi en temel konular bile genel halk tarafından çok az biliniyor. Konferanslarımda her zaman “ bunlar burnumun dibinde olurken, nasıl oluyor da bunu ilk kez duyuyorum” sorusu sorulur.
Alanın içinden olmayan insanların bu belgeseli izlediklerinde (online olarak da izlenebiliyor), donakalmaları işten bile değil. Hükümetlerin nasıl kendi vatandaşlarını piyasada bir mal gibi sattıkları ve misafir işçi olarak geldikleri ülkelerde nasıl da piyasanın çarkına terkedildikleri…Tabii ki bunlar kamuoyuna açıklanan şeyler değil. İşçi göçünün tamamen erkekler üzerinden gerçekleşmediği aynı şekilde kadınlar ve çocukların da bu acımasız sistemin içinde yer aldıkları gerçeğini görmek, oryantalist düşünceye sahip kişileri şaşırtıyor. Türk kökenli Belçikalılardan, binlerce çocuğun nasıl bile isteye eğitim şanslarının engellendiğini duyabilirsiniz ama bu gerçek pek çok Flaman için bilinmezliğini koruyor.
Sivil Toplum Örgütleri aracılığıyla, topluluklar ve bireylerin her türlü engele rağmen nasıl da yurttaşlık bilinç ve davranışlarını geliştirdiklerini anlattığınızda, buna inanmıyorlar. Ama onların inanmamasına rağmen, gerçek bu.
Göç tarihi, bu anlattıklarıma benzer onlarca olay ve yönü ile bugünü anlamamıza yardım ediyor. Belgeselde yer alamayan pek çok konu da araştrılmak üzere, evlerin çatılarında duruyor. Yarının tarihçileri için incelenmesi gereken belgeler hazır bekliyor. Bu belegeselden umudum; insanların göç tarihimizin önemini anlaması değil, göç tarihimiz hakkında ne kadar az şey bildiğimizin farkına varılması.
NOT:
“Kinderen van de Migratie- Göçün Çocukları”online izlemek için
https://www.vrt.be/vrtnu/a-z/kinderen-van-de-migratie/
VRT-Canvas kanalında ise 29 Ekim’e kadar her salı akşamı 21:10’da izlenebilir.
15 Eylül Çarşamba günü ise belgeselde konuşan tanıklar ve uzmanlarla göçün gizli kalmış yönleri halka açık tartışılacak. Bu toplantıya online katılmak da mümkün.
https://dekrook.be/activiteiten/kinderen-van-de-migratie