Nederlandse versie van dit artikel: De Romantici

“Anlatılanların hepsini anlayabiliyor musun” diye soruyor Binfikir yazarlarından biri. “Yüzde altmış” diyorum. Hakiki Kabakçı mahlası ile yazan diğeri: “Aa benden daha fazla anlıyorsun, ben sadece yüzde otuzunu anlıyorum” diyor. Hakiki Kabakçı taşlama ya da satirik yergi denilen şiirler yazıyor. Yani üstü kapalı, iğneleyici sözler, şiirler.

Binfikir yazarları arasında yer aldığım için hoş bir gurur duyuyorum. Binfikir ismi bana, bir Arap transkripsiyonunda yazıldığı gibi, Alf laylat walayla – Binbir Gece’yi hatırlatıyor. Bu hafta Türkçe ve Arapça arasındaki dil ve kültür kesişmelerini farketmek beni büyüledi. Hollandalı Türk Rock Grubu Altın Gün grubunun güzel şarkısı Leyla’da olduğu gibi. Leyla ismi Türkçe olarak yazılmış ve talibini umutsuzluğa sürükleyen hikayeyi anlatıyor: “Zavallı ben! Neyi yanlış yaptığımı söyle bana.” Kızın talibi duygularını anlatmak için dini kelimeler kullanıyor: ”Mermahet eyle, yarim de.” Bunun yanında “aman” ya da “yardım et, acı bana” gibi haykırışları da sıkça kullanıyor.

Türkçe dil ve kültürünü araştırmayı ne kadar da çok seviyorum! Ve bu çalışmalarım için kullanabildiğim, 1980’de Sör James Redhouse tarafından hazırlanan sözlük varolduğu için çok minnettarım. Bu büyük dilbilimci, sadece kelimelerin köklerinin nerden geldiğini -Farsça ya da Arapça- anlatmakla kalmıyor, aynı zamanda Osmanlıca yazım şekillerini de gösteriyor.

İstanbul Hatıralar ve Şehir kitabında Orhan Pamuk, ayrılık ya da birini ölüm nedeniyle kaybetme durumlarında kullanılan “hüzün” kelimesinin, Arapça’dan geldiğini ve Kuran’da da 2 kez geçtiğini açıklıyor.

“Anlatılanların hepsini anlayabiliyor musun” diye soruyor Binfikir yazarlarından biri. “Yüzde altmış” diyorum. Hakiki Kabakçı mahlası ile yazan diğeri: “Aa benden daha fazla anlıyorsun, ben sadece yüzde otuzunu anlıyorum” diyor. Hakiki Kabakçı taşlama ya da satirik yergi denilen şiirler yazıyor. Yani üstü kapalı, iğneleyici sözler, şiirler. Türkçedeki -ci , -cı eki ne kadar yumuşak ve güzel! Örneğin Ali Can Ünal’ın mezuniyet projesi olan ve bir Türk hamamında yaşanan dil ve kültür karmaşalarını anlatan oyununun ismi “Hamamcı”. Aynı şekilde Ercan Çeşmeli’nin soyadı, ne kadar güzel! “Büyük büyük babalarımdan biri Çeşme başında oturduğu için bu soyadını vermişler” diye açıklıyor kendisi.

Şahsen tanık olduğum ilk yazı işleri toplantısı, tıpkı sıcak Türkiye’deki hayatın sadece akşamları başlaması gibi, geç başlıyor. Farklı diller ve kültürleri birleştirme ideali ile bir arada olan bu ekip, bana sıcak bir his veriyor . Büyük Türk şairi Nâzım Hikmet’in Romantikler adlı tek romanında; genç devrimci Ahmet hakkında anlattığı aidiyet duygusu. Zaman zaman bir gazete için karikatürler yapar ve aynı gazetede çalışan arkadaşları Süleyman ve Şair Tevfik ile birlikte Mustafa Kemal Paşa’nın mücadelesine katkıda bulunmak için Anadolu’ya doğru yola çıkar.