Yazının Türkçe versiyonu:Salgından kurtulmanın tek yolu var: Aşı

 Version française de cet article: Ni le virus ni la pandémie ni même le vaccin ne sont des faits nouveaux!

Het is niet langer een geheim. Wat iedereen vreesde en waar de deskundigen ons al lang voor waarschuwen, is gebeurd. Wij staan inderdaad voor een derde golf van deze COVID-epidemie die niet ophoudt onze gezondheid te verwoesten en ons moreel te ondermijnen. De spoedafdelingen van ziekenhuizen zijn overbelast, mensen in nood sterven gescheiden van hun dierbaren. De enige uitweg is vaccinatie. Ondanks de sceptici en de samenzweringstheorieën moeten we absoluut vaart zetten achter de vaccinatiecampagne, de enige manier om uit de gezondheidscrisis te geraken.

In deze bijzonder moeilijke context vonden wij het onze plicht om de balans op te maken van de situatie, en meer in het bijzonder om in te gaan op de vragen die iedereen heeft over vaccinatie.
Als Binfikir hebben wij Dr. Charlotte Martin geïnterviewd, hoofd van de afdeling infectieziekten van het CHU Saint Pierre-ziekenhuis en onafhankelijk deskundige op het gebied van vaccins voor de Belgische vaccinatiecommissie.

Kunt u de algemene vaccinatiestrategie van België evalueren? We zijn begonnen met Pfizer voor rusthuizen en zorgpersoneel. Zoals u weet werd Astra Zeneca later goedgekeurd en dat gaf aanleiding tot veel problemen en wantrouwen.

Er zijn twee dingen te onderscheiden. De strategie in termen van de keuze van vaccins en de strategie in termen van de keuze van de populatie. Voor de vaccins hadden we geen keuze in de volgorde waarin ze in België aankwamen. De vaccins kwamen aan toen ze hun klinische fase afrondden. Vervolgens hebben we de dossiers in Europa bestudeerd, meer bepaald bij het EMA, het Europees Geneesmiddelenbureau. Wij kunnen niet beginnen te vaccineren met een vaccin dat niet is goedgekeurd door het EMA. Nadat de vaccins door de Europese autoriteiten zijn goedgekeurd, komt de productie en levering aan de beurt. België, als staat, heeft geen macht over dit proces. Het enige wat wij konden doen was, wanneer een dossier over een vaccin aankwam, onze mening geven over de vraag of België belangstelling zou hebben voor dit vaccin. Dat was in november. Van alle dossiers vonden we dat Pfizer goed was, ook al moesten we ons advies geven in fase 1 en 2 van de tests van het vaccin. Meestal beschikten we voor de selectie van vaccins niet over fase 3, d.w.z. studies met een grote bevolkingssteekproef, zoals 40.000 mensen. In feite werden de vaccins op Europees niveau besteld en werden de bestellingen pro rata van de bevolking gepland, d.w.z. 7,5% aangezien wij 7,5% van de Europese bevolking vertegenwoordigen. Wat Astra Zeneca betreft, beschikten wij op dat ogenblik nog niet over gegevens over de doeltreffendheid ervan bij 55-plussers, en daarom hebben wij gewacht. Toen wij over de Britse gegevens beschikten waaruit bleek dat het vaccin van Astra Zeneca goed werkte bij 55-plussers, zijn wij het ook bij deze groep gaan gebruiken.

De huidige situatie in rusthuizen bewijst de effectiviteit van het vaccin

Heeft deze pauze in het gebruik door Astra Zeneca bij 55-plussers niet bijgedragen tot de verwarring die later rond dit vaccin ontstond?
Ja, natuurlijk, omdat mensen de indruk hadden dat het vaccin niet werkzaam was bij mensen boven de 55, wat niet waar was, maar we hadden de gegevens toen nog niet. Wij hebben nooit gezegd dat Astra Zeneca niet doeltreffend was, wij wachtten alleen op bevestiging dat het doeltreffend was bij mensen boven de 55. Een van de problemen bij het beheer van de pandemie is namelijk dat alle actoren (staat, deskundigen, media) ultra-transparant moeten zijn en deze transparantie heeft een keerzijde omdat zij op de een of andere manier door de media wordt geïnterpreteerd. In dit geval zou het vaccin niet werkzaam zijn bij mensen boven de 55, wat onjuist is, zoals de Engelse gegevens ons hebben laten zien. Wij zijn verplicht alles te zeggen, anders worden wij ervan beschuldigd dingen voor het publiek verborgen te houden. Het publiek en de media moeten begrijpen dat wetenschap zo werkt, met betrouwbare gegevens maar niet 100% zeker. Soms wachten we op vollediger gegevens alvorens beslissingen te nemen, soms zijn we ook gedwongen beslissingen te nemen zonder zeker te zijn. Wetenschap en geneeskunde bieden nooit 100% zekerheid, we balanceren altijd tussen urgentie en zekerheid. Bijvoorbeeld, een geneesmiddel geneest een ziekte in 98% van de gevallen en de patiënt zal de dokter vragen: als ik dit geneesmiddel neem, ben ik dan zeker dat ik zal genezen? Als arts zal ik nooit 100% zekerheid kunnen geven dat een van mijn patiënten zal genezen.

Veroorzaakt Astra Zenica vaccin trombose?

Een groot aantal Europese landen heeft het Astra Zeneca-vaccin echter voor enkele dagen opgeschort, omdat het mogelijk in verband zou kunnen worden gebracht met gevallen van trombose. Hoe verklaart u dit?
Dit is grotendeels te wijten aan de druk van de media. Ik las een artikel waarin stond dat alle landen die het Astra Zeneca-vaccin in allerijl hebben opgeschort, landen zijn waar binnenkort verkiezingen zullen worden gehouden. Frankrijk, Nederland, Duitsland. In ieder geval werd de vaccinatie door Astra Zeneca hervat na het positieve advies van het Europees Geneesmiddelenbureau. Voor mij was er geen wetenschappelijk argument om de vaccinatie met Astra Zeneca op te schorten omdat er was sprake van een paar gevallen van trombose, terwijl trombose de hele tijd voorkomt. Ik doe al 15 jaar geneeskunde en ik heb elke maand trombose gezien. Er zijn niet meer trombosegevallen bij gevaccineerden dan bij niet-gevaccineerden. Ik vind dat België logisch en moedig heeft gereageerd door de vaccinatie met het Astra Zeneca-vaccin niet op te schorten nu de vaccinatie al over tijd is.

Een groot aantal Europese landen heeft het Astra Zeneca-vaccin echter voor enkele dagen opgeschort, omdat het mogelijk in verband zou kunnen worden gebracht met gevallen van trombose. Hoe verklaart u dit?
Dit is grotendeels te wijten aan de druk van de media. Ik las een artikel waarin stond dat alle landen die het Astra Zeneca-vaccin in allerijl hebben opgeschort, landen zijn waar binnenkort verkiezingen zullen worden gehouden. Frankrijk, Nederland, Duitsland. In ieder geval werd de vaccinatie door Astra Zeneca hervat na het positieve advies van het Europees Geneesmiddelenbureau. Voor mij was er geen wetenschappelijk argument om de vaccinatie met Astra Zeneca op te schorten omdat er was sprake van een paar gevallen van trombose, terwijl trombose de hele tijd voorkomt. Ik doe al 15 jaar geneeskunde en ik heb elke maand trombose gezien. Er zijn niet meer trombosegevallen bij gevaccineerden dan bij niet-gevaccineerden. Ik vind dat België logisch en moedig heeft gereageerd door de vaccinatie met het Astra Zeneca-vaccin niet op te schorten nu de vaccinatie al over tijd is.

Zijn de beschikbare vaccins tegen covid verschillend van elkaar?

Is er een groot verschil tussen de vaccins en hun werkingsmechanismen?
Nee, het principe is hetzelfde. Het principe is om een assemblagefolder in het lichaam te injecteren. Het messenger-RNA-vaccin werkt eigenlijk als een handleiding die het lichaam vertelt hoe het een eiwit moet maken dat de kroon van het virus bouwt. Coronavirus betekent kroon. Maar deze kroon is leeg, er zit geen virus in. Het is deze kroon die, wanneer hij onze cellen verlaat, de immuunrespons op gang brengt. Het systeem denkt dat het het virus is, maar in feite is het een lege kroon. Het messenger-RNA blijft niet in het lichaam en wordt binnen enkele uren geëlimineerd. Moderna en Pfizer zijn de twee messenger-RNA vaccins. Het messenger-RNA circuleert niet in het lichaam, het blijft in de arm op de plaats van de injectie en verdwijnt na een paar uur. Astra Zeneca gebruikt, net als het Johnson-vaccin, een iets andere technologie, het Trojaanse paard. Het immuunsysteem wordt misleid door in het lichaam een virus in te brengen dat lijkt op het coronavirus, maar onschadelijk is voor de mens. Dit lokt een immuunreactie uit. In alle gevallen circuleert het vaccinproduct niet in het lichaam, het wekt alleen de immuunrespons op die ons beschermt tegen het coronavirus. Het voordeel van het Johnson-vaccin is dat het werkt met één enkele dosis en dus erg gemakkelijk is, zodat we de meest gemarginaliseerde bevolkingsgroepen kunnen bereiken.

Wat voor boodschapper-RNA-vaccins sturen ze naar ons lichaam?

Er is veel wantrouwen en samenzweringstheorieën over deze messenger-RNA technologie. Met name in Turkije hebben sommigen op televisie en in de media beweerd dat verschillende boodschappen in het menselijk lichaam kunnen worden gebracht, afhankelijk van wat er in het messenger-RNA-vaccin in het messenger gedeelte wordt gestopt. Er wordt bijvoorbeeld gezegd dat de boodschap van onvruchtbaarheid of andere ziekten in het menselijk lichaam zou kunnen worden ingebracht. Of dat de boodschap (de instructies voor het vaccin) in verschillende landen anders zou zijn. Dit vaccin zou dus een soort biologisch wapen zijn om mensen met problemen zoals onvruchtbaarheid of hartproblemen eventueel in te enten. Wat denkt u?
Het is absoluut onmogelijk. Zoals ik al zei, is de boodschap van het vaccin een boodschap om een eiwit te bouwen, het eiwit dat de kroon van het virus zal maken. De boodschap is alleen om het eiwit op te bouwen en vertelt het lichaam niet dat het dit of dat moet doen. Er wordt ook gezegd dat het vaccin ons DNA zou kunnen veranderen, wat onmogelijk is. De boodschap is gecodeerd in RNA (ribonucleïnezuur) en heeft absoluut geen toegang tot het DNA dat zich in de kern van onze cellen bevindt. RNA kan worden gemaakt uit DNA, maar niet omgekeerd, zodat het absoluut onmogelijk is dat de boodschap in het vaccin de volgorde van ons DNA verandert. DNA is als een kluis die niet van buitenaf geopend kan worden. Ja, de vaccinboodschap kan elk eiwit maken, maar er is geen eiwit dat onvruchtbaarheid of hartproblemen veroorzaakt. HET BESTAAT GEWOON NIET. Bovendien worden alle vaccins gecontroleerd door autoriteiten die onafhankelijk zijn van farmaceutische bedrijven of regeringen.

Jarenlang zijn alle geneesmiddelen gecontroleerd door onafhankelijke instanties en vaccins vormen daarop geen uitzondering. Coronavirusvaccins worden nog meer gecontroleerd dan andere vaccins, omdat zij bedoeld zijn voor de vaccinatie van miljoenen en miljoenen mensen. In alle landen hebben de vaccins dezelfde samenstelling. Wanneer de farmaceutische bedrijven een partij vaccin maken, weten zij niet eens in welk land het zal worden toegediend… Er is bijvoorbeeld geen partij vaccin voor Turkije die een beetje minder goed is of iets dergelijks. Het is absurd om dat te denken en het komt niet overeen met de realiteit van de feiten.

Hebben de vaccins lange-termijn effecten?

Is er informatie over de langetermijneffecten van COVID-vaccins?
Een vaccin heeft geen effect op lange termijn. Het kan een negatief effect hebben wanneer de immuunrespons begint, d.w.z. binnen zes weken na de vaccinatie. Het is inderdaad in deze periode dat het lichaam werkt en nieuwe immuuncellen, antilichamen, aanmaakt… Vijf jaar later gebeurt er niets meer in verband met een vaccin. We weten dit omdat vaccins al tientallen jaren worden gebruikt. Het enige wat kan gebeuren is dat er binnen 6 weken een bizarre reactie optreedt…maar dit gebeurt zeer zelden, misschien één persoon op een miljoen. Tot dusver zijn de COVID-vaccins aan ongeveer 200 miljoen mensen toegediend en de bijwerkingen zijn uiterst zeldzaam. Het zijn allergische reacties, anafylactische shock of gezwollen armen en ze komen voor bij 5 tot 10 mensen per miljoen injecties…

Werd het coronavirus in een laboratorium gecreëerd?

Hoe reageert u op geruchten dat het virus door mensen is uitgevonden in een Chinees laboratorium of dat het een biologisch wapen is?
Het virus hoeft geen biologisch wapen te zijn, het werkt heel goed als het uit de natuur komt. Trouwens, wetenschappers voorspellen al jaren pandemieën, zo’n 50 jaar. Er was er al een 10 jaar geleden, met het H1N1 virus. In het begin van de twintigste eeuw, hadden we de Spaanse griep. Een pandemie is niets nieuws, gewoon omdat wij onze geschiedenis niet kennen en niet op de hoogte zijn van de gezondheid, vatten wij COVID op als iets totaal nieuws en onverwachts. De mensheid heeft een kort geheugen. Als we meer wisten over de geschiedenis van menselijke pandemieën, zouden we minder twijfelen aan wat er nu gebeurt. Jarenlang hebben wetenschappers ons gewaarschuwd dat we ongeveer om de 10 jaar een pandemie zouden hebben. Wat er met ons gebeurt is niet verrassend. H1N1 was in 2009 en 10 jaar later hebben we COVID.

Denkt u dat we een verband kunnen leggen tussen de frequentie van deze pandemieën en de globalisering, het feit dat mensen meer reizen, of de omstandigheden waarin dieren worden grootgebracht?
Natuurlijk, het is wetenschappelijk bewezen en we zullen in de toekomst meer en meer pandemieën krijgen. Maar we hebben ook steeds meer technologische hulpmiddelen om ons tegen hen te verdedigen. Het is geen toeval dat wetenschappers in minder dan een jaar een vaccin tegen COVID konden maken. We weten al jaren dat er ooit een pandemie zou komen. Bij H1N1 was er een zeer laag sterftecijfer en het had niet al te veel gevolgen. Ten tijde van H1N1 dachten alle wetenschappers dat de volgende pandemie ernstiger zou kunnen zijn en bereidden zij zich daarop voor. Zij vroegen zich af hoe zij in het geval van een nieuwe pandemie snel een vaccin konden produceren en niet in de gebruikelijke 10 tot 15 jaar die nodig zijn om een vaccin te ontwikkelen.

Een vaccin was snel gevonden omdat wetenschappers al lang een pandemie hadden verwacht

De wetenschappers verwachtten dus een pandemie zoals COVID en waren er min of meer op voorbereid.
Dat klopt. Al in 2009/2010, vlak na H1N1, dachten wetenschappers dat als er nog een pandemie zou uitbreken, we een messenger of vectorvaccin nodig zouden hebben. Dus we hebben in 2020 niets uitgevonden op het gebied van vaccinatie technologie. Het is omdat we voorbereid waren dat we zo snel konden gaan. Wetenschappers voorspelden dat als een zoönosevirus (een virus dat bij dieren wordt aangetroffen) op mensen zou overgaan en besmettelijk genoeg zou zijn om zich te verspreiden, er een catastrofe zou ontstaan. Dit door wetenschappers voorspelde scenario heeft zelfs geleid tot films als Contagion. Besmetting is wat we meemaken met COVID. U ziet dat alles wat er met COVID gebeurt bekend was, en zeer bekend. Maar wanneer een virus absoluut alles doet wat was voorspeld, zijn de mensen verbaasd en zeggen ze “het is een synthetisch virus”. We hebben geen wetenschappelijk virus nodig, we hebben in de natuur alles wat nodig is om een dodelijk virus te produceren: we hebben tientallen miljoenen virussen in dieren, vooral in vee, die in drukke omgevingen leven in contact met mensen en die de wereld rondreizen.

Vaccinatie is van essentieel belang om de varianten effectief te bestrijden

Om te voorkomen dat er besmettelijker en mogelijk virulentere varianten opduiken, moet de vaccinatiecampagne dus worden versneld.
Ja, het is een race tegen de klok. Als we heel snel, in een paar weken, zoveel mogelijk mensen zouden kunnen vaccineren, zoals bijvoorbeeld in Israël, zouden we het verschijnen van varianten afsnijden en later een grotere crisis voorkomen. Merk echter op dat de vaccins die wij thans hebben, messenger -ARN en virale vector, vrij gemakkelijk kunnen worden aangepast aan nieuwe varianten. Maar zelfs dan, als we het virus te veel laten muteren, moeten we misschien opnieuw vaccineren. In deze race tegen het virus, telt elke dag.

De enige uitweg uit de crisis is vaccinatie

Tot slot, hoe ziet u het einde van de crisis? Wat zijn uw vooruitzichten voor de komende maanden en wanneer denkt u dat wij het normale leven kunnen hervatten?

Helaas duurt het langer dan verwacht om te vaccineren. Het belangrijkste is om al onze kwetsbare mensen te vaccineren. Door alle kwetsbare mensen in te enten, kunnen we het virus een beetje laten circuleren en vermijden we het belangrijkste gevaar, namelijk de verzadiging van de hulpdiensten in de ziekenhuizen. De reden voor dit ballet van strengere en lichtere lockdown tot geen lockdown is het risico dat ziekenhuizen worden overspoeld door kwetsbare en oudere mensen. Als dit deel van de bevolking gevaccineerd is, hebben we een grote stap gezet in de richting van een terugkeer naar een normaal sociaal leven. We hebben “geluk” omdat we zeer effectieve vaccins hebben. Alles hangt af van de snelheid van de inentingscampagne. Ook al zijn de vaccinatiecentra nog niet op 100% van hun capaciteit, toch worden er elke dag duizenden mensen gevaccineerd. Helaas denk ik dat we niet genoeg vooruitgang boeken met vaccinatie. In België zijn er ongeveer 3 tot 4 miljoen mensen die een risico lopen. Tot nu toe zijn in België slechts 800 duizend mensen gevaccineerd. Ik denk dat we in dit tempo pas tegen het einde van 2021 weer een normaal sociaal leven hebben. In de zomer zal het weer veel rustiger zijn omdat de mensen dan meer buiten zijn en de besmetting buiten 20 keer lager is dan binnen. In de zomer zal er dus zeker een rustperiode zijn, maar wat we absoluut moeten vermijden is dat we na de zomer in september opnieuw moeten saneren. En dat hangt, zoals ik al zei, af van de snelheid van de vaccinatie en vooral van de vaccinatie van het kwetsbare deel van de bevolking.

Deze gezondheidscrisis lijkt eindeloos voor de bevolking…
Ook voor ons is het eindeloos. Ik behandel al een jaar alleen COVID-patiënten en ik zie elke week mensen sterven door verstikking. We kunnen er niet meer tegen. Ik zie nu al een jaar mensen stikken, ook al is het mijn taak als arts om mensen te behandelen en te genezen. Ik ben mij er terdege van bewust dat de bevolking er genoeg van heeft, maar de enige uitweg uit de crisis is vaccinatie. Het virus zal niet vanzelf verdwijnen. Als we denken dat het virus weggaat, gaan we recht naar de muur. Het enige wat ons uit deze crisis kan helpen, is zo veel mogelijk mensen (vooral de kwetsbaren) snel in te enten. Op die manier kunnen we de circulatie van het virus in de algemene bevolking beperken en het verschijnen van potentieel oncontroleerbare varianten voorkomen.